mijn kijk op

Utopia, een avontuur of realiteit?

Als de onmogelijke werkelijkheid moet worden weergegeven, dan wordt er vaak gesproken van een utopie. Een utopie is dan ook een moeilijk te definiëren literaire en filosofische term. Sir Thomas Moore gebruikte voor het eerst het woord in zijn boek Utopia. Utopia is een niet bestaande plaats met een gelukkige samenleving. Utopia is een plaats waar ieder mens wel zou willen leven. Een utopie is dan ook feitelijk het nastreven van een onmogelijk ideaal. Een ideaal zonder tegenstellingen. Iedereen is gelijk. Het is een samenleving waarbij de maatschappelijke tegenstellingen verdwenen zijn. Alles van waarde is van iedereen en er is een enorme eensgezindheid onder de bewoners. De maatschappij is opgebouwd uit gemeenschappen. In de maatschappij is de bevolking verdeeld over de steden, dorpen, kernen of woonachtig op het platteland. Er is in Nederland een nieuw Utopia samengesteld en deze is vanaf 6 januari 2014 iedere werkdag vanaf 19:30 uur te zien op SBS6.

Utopia moet een nieuwe vorm van samenleving zijn

Er is een groep van vijftien mensen die hun huidige leven vaarwel hebben gezegd en een jaar lang willen gaan bouwen aan een nieuw bestaan. Een nieuwe gemeenschap van vijftien personen die met niets een eigen bestaan moeten gaan opbouwen. Startende met:

• een klein geld bedrag;
• een telefoon;
• een kale loods;
• een onbewerkt stuk grond;
• een beperkte veestapel;
• een aansluiting voor water;
• een aansluiting voor elektriciteit.

Met deze beperkte mogelijkheden moeten de vijftien mensen kans zien om:

• hun leefomgeving op te bouwen;
• de eerste maanden te overleven.

Handvatten om te overleven

In de praktijk van alledag in onze samenleving, moeten mensen voldoen aan de regels die er gesteld worden en worden gestraft als de regels niet worden nageleefd. In het ergste geval wordt men uit een gebied verjaagd of opgesloten of wordt een taakstaf gegeven. In hoeverre de gewenste werkelijkheid zich in 2014 bij Utopia zal ontwikkelen, is dagelijks bij SBS 6 te zien. Om in Utopia te kunnen leven en overleven zouden er geen zinloze vergaderingen gehouden moeten worden.

Vergaderen

Vergaderen heeft alleen zin als de mensen die er aan deelnemen serieus genomen worden. Brainstormen over onderwerpen tijdens een vergadering heeft zo wie zo geen zin. Beleg daarom voor onderwerpen waar over gebrainstormd moet worden een aparte brainstormsessie. Dat verplicht dat iedereen bij het onderwerp moet blijven. Dus brainstorm buiten een vergadering om en neem de besluiten in een vergadering.

Psychologie

Als het gaat om het managen van de zaken in Utopia, dan zullen de vijftien bewoners moeten zorgen dat er niet maar wat aangeklungeld wordt. Met wat kennis over het menselijk denken en handelen kunnen veel fouten worden voorkomen. Denk maar aan foute praktijkvoorbeelden als:

• gedrag van mensen kun je veranderen door het maken van afspraken;
• mensen kun je overtuigen door feiten, cijfers en redeneringen;
• mensen kun je motiveren door het (gezamenlijk) formuleren van een rijtje algemene Utopiawaarden.

Als de bewoners van Utopia succesvol willen zijn dan hebben zij ook kennis nodig op het gebied van:

• Zelfleiderschap;
• Medemenselijkgedrag.

Met andere woorden, als Utopia een succes moet worden dan zullen de bewoners een economie moeten zien te ontwikkelen die draait op basis van de aanwezige creativiteit, aanwezige kennis en aanwezige of aan te leren vaardigheden.

Leiderschapscoaching

Met leiderschapscoaching wordt hier bedoeld het delen van de aanwezige kennis van de vijftien Utopiabewoners onderling. Daarbij zal ook het aanwezige leiderschapsgedrag beheersbaar en inzichtelijk gemaakt moeten worden. Rekening zal immers gehouden moeten worden met:

• Conflictsituaties (hoe ga je daarmee om);
• Teambuilding (hoe pak je dat aan);
• Begeleiding (uitvoering) van genomen besluiten (hoe wordt er met genomen besluiten om gegaan).

Dienend leiderschap

Als een vorm van dienend leiderschap gecreëerd kan worden dan is de kans groot dat Utopia een succes gaat worden. Hiërarchie is in iedere vorm van onze samenleving erg belangrijk. Voor het kunnen en durven voeren van persoonlijke en kwetsbare gesprekken is empathie en compassie nodig. De bewoners van Utopia moeten hun persoonlijke schaamte opzij moeten kunnen en durven zetten. Ook zal in Utopia het lef aanwezig moeten zijn om eerdere besluiten opnieuw bespreekbaar te maken. Bewoners die zich richten op persoonlijke ontwikkeling en in staat zijn om te gaan met sociale en persoonlijke interacties zullen uiteindelijk overleven en een wezenlijke bijdrage leveren aan het met plezier kunnen wonen in Utopia.

De vorm van samenleving in Utopia

De werkvloer van Utopia moet nog worden getimmerd. Iedere bewoner zal zijn eigen werk-/leefplek willen creëren. Dit alles in het teken van de nieuwe leefomgeving. Daarbij zal er ook oog moeten zijn voor de efficiëntie om dingen te kunnen realiseren. Daarbij gebruikmakende van de aanwezige kennis en vaardigheden van de individuele bewoner. Een goed beleid in Utopia zou dan ook gebaseerd moeten zijn op:

• Creativiteit;
• Afwijkende meningen;
• Kennis van zaken;
• Het met elkaar laten strijden van de beste ideeën.

Ook langs deze weg zal er een Utopia kunnen ontstaan die met minder middelen op een efficiënte, goedkope manier meer zal bereiken.

Alles komt goed

Met een goed gekozen economie zal de samenleving in Utopia kunnen blijven bestaan en kunnen overleven. Vooral op basis van het onderlinge vertrouwen en geaccepteerde onderlinge verhoudingen. Daarbij is het (h)erkennen van elkaars vrijheidsdrang een basisgoed. Als samenleving van Utopia zal men de mijlpalen moeten vieren en trots moeten zijn op behaalde resultaten. Een unieke Utopische samenleving kent geen:

• Vaste werktijden;
• Geen vrije dagen;
• Geen auto van de zaak;
• Geen gezagsverhoudingen;
• Geen loonslavenbestaan;
• Geen target verplichtingen.

De werkelijke drijfsfeer van de Utopiabewoners zal zichtbaar moeten worden. Ook dat het bij de individuele bewoner gaat om eigen baas te willen zijn en ook eigen baas te willen blijven. De persoonlijke trots, dat het als bewoner van Utopia is gelukt om te overleven, zal (naast eeuwige roem) dan uiteindelijk na een jaar dan ook ongwetwijfeld de grootste beloning (kunnen) zijn.

Materialistische invalshoek

In het jaar 2014 zal zichtbaar worden of er in Utopia voldoende kennis aanwezig is om te kunnen:

• Vijlen;
• Solderen;
• Zagen;
• Boetseren;
• Tekenen.

Deze praktische en vormende vaardigheden kunnen een wezenlijke bijdrage leveren aan de nieuwe samenleving in Utopia. In 2014 zal zichtbaar worden of het materialistisch en economisch denken een dominerende cultuur in de Utopiaanse samenleving zal veroorzaken en belangrijker zal zijn dan het vakmanschap, schoonheidsbeleving en de liefde voor het creëren.

Zingeving

Immers een bron van zingeving is een pijler van een arbeidsmoraal. Een arbeidsmoraal die meer in zal moeten houden dan het financiële gewin. Belangrijk is het creëren van een arbeidsmoraal die de natuur en cultuur samenbrengt en zorgt voor een evenwichtig spel tussen de 3 belangrijke h’s in een samenleving. Te weten het:

1. Hoofd;
2. Hart;
3. Handen.

Ambacht en techniek

Ook in Utopia zal het ambacht en de techniek een prachtig instrument kunnen zijn om de samenleving in Utopia vorm te geven. Een bijkomend voordeel is dat deze instrumenten de bewoners voortdurend confronteren met de veelvormigheid van de natuur en dat deze een bijdrage kunnen leveren aan de vorming van de gemeenschapszin. Daarnaast zijn deze instrumenten nodig om op een creatieve wijze inkomsten te kunnen verwerven. Natuurlijk zullen de bewoners wel de bereidheid moeten hebben om in deze instrumenten te (blijven) investeren.