mijn kijk op

Wanneer ben je oud?

Het lijkt misschien een vreemde vraag maar zo gek is hij niet. De vraag ‘wanneer ben je oud’ kun je concreet maar ook abstract benaderen. Eén ding staat vast. Methusalem was oud met zijn 969 jaar, tenminste als je de (Hebreeuwse) Bijbel gelooft. Dat is een concreet gegeven. Maar of Methusalem werkelijk zo oud is geworden is nog maar de vraag. Waarschijnlijk waren het geen jaren zoals wij die kennen. Je kunt ook vinden dat iemand oud is voor zijn leeftijd. Dan is de benadering abstract.

Realistisch

“Iemand is zo oud als hij zich voelt”, luidt een bekend gezegde. Dat is ook een abstracte benadering maar dan op zichzelf toegepast. Dat hoeft niet realistisch te zijn want jij kan je wel jong voelen maar anderen denken daar heel anders over vanwege je mening of reactie. Het kan ook zijn dat jij je gisteren versleten en oud voelde maar dat je vandaag de wereld weer aan kan met een jong en fris gevoel. Elke dag bewegen helpt om fit te zijn. Dat is ook goed om de geest jong te houden.

Meten

Is oud zijn eigenlijk wel te meten? Als je het in een bepaalde context plaatst is het wel degelijk te meten. Het aantal jaren dat iemand leeft kun je eenvoudig tellen. Als iemand 90 is kun je wel zeggen dat die oud is. Zoals gezegd een concreet gegeven. Maar als die persoon nog elke dag gaat wandelen en nog wekelijks naar de cursus bloemschikken gaat in plaats van achter de begonia’s te zitten wordt het weer een ander verhaal. Concreet moet je dus abstract benaderen.

Lichaam

Toen ooit altsaxofonist Charlie Parker dood op straat werd gevonden in 1955 was hij nog geen 35 jaar oud. De politie wist op dat moment de identiteit niet van de dode man en meldde dat de deze ongeveer 60 jaar oud moest zijn. Parker was de laatste jaren van zijn creatieve leven zwaar aan de drugs verslaafd die hem uiteindelijk noodlottig werden. Zijn creatieve geest was jong, zijn lichaam ook maar door zijn manier van leven dacht men het met een 60 jaar oude man van doen te hebben. Concreet was hij jong maar zijn lichaam was snel verouderd door zijn slechte leefgewoonten. Wat is oud?

Adolescent

Iemand die jong is kan geestelijk oud zijn. Een jongen of meisje van begin 20 kan denken en voelen als iemand van 60. De meeste mensen van rond de 60 krijgen meer inzicht in situaties en in zichzelf en zijn meer behoudend. Iemand van 20 moet doorgaans het leven nog ontdekken met alle gevolgen van dien. Die moet nog veel uitproberen en dat past nu eenmaal bij die leeftijd. Het omgekeerde bestaat ook. Er zijn adolescenten van 60 en ouder. Misschien zijn zij gelukkig maar de omgeving vaak weer niet. Maar dat is een ander verhaal.

Onderzoek

Er is in 2013 onderzoek gedaan naar anders ouder worden door de KU in Leuven en een van de conclusies waren speerpunten in de individuele omgang en relatie met (kwetsbare) ouderen. Uit een rapport van Vanden Boer en Pauwels uit 2003 bleek dat neerslachtigheid, een negatief zelfbeeld, gevoelens van nutteloosheid vaak leiden tot afhankelijkheid en berusting, terwijl een positieve instelling vaak een ondersteunende factor is om zich aan te passen aan veranderende situaties. Naast onderwerpen als wonen, zelfredzaamheid, relaties en netwerken, hulp- en steunverlening werd ook aandacht besteed aan het welbevinden van de groep onderzochte mensen tussen de 55 en 90 jaar.

Uitkomst

Uit het onderzoek bleek dat niet minder dan 83% van de ondervraagden zich niet oud voelde, 16% helaas wel en 1% er geen mening over had. Zich ouder voelen steeg met de leeftijd. Van de leeftijdsgroep tussen 75 en 90 jaar voelden 32% van de ondervraagden zich oud.

Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat zich oud voelen iets te maken heeft met ‘afhankelijkheid’. Hoe meer zelfredzaam iemand is des te jonger die zich zal voelen.

Conclusies

Sta je positief in het leven en durf je uitdagingen en veranderingen aan, dan ben je jong van geest. Ben je een zeurpiet, heb je last van depressies en kan je slecht tegen veranderingen dan ben je geestelijk oud. Je voelt je ook oud. Dus beste mensen, trek je conclusies.

Zelfredzaam

Ben je qua leeftijd oud maar ben je zelfredzaam dan ben je nog relatief jong, ben je afhankelijk dan voel je je oud. Probeer zo lang mogelijk zoveel als het kan zelf te doen. Het helpt. Denk niet aan de dingen die je niet meer kunt maar aan de dingen die je wel kunt. Richt je daarop. Dat is positief denken en dat helpt echt.

Hartkwaal

Er komt nog iets bij. Uit een Engelse studie die werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift European Heart Journal blijkt dat mensen die van nature vrolijk, tevreden en enthousiast zijn, minder risico lopen om een hartkwaal te krijgen dan mensen die eerder negatief door het leven gaan. Twee vliegen in één klap dus.

Tot slot over oud

Het lijkt me duidelijk. Hoe oud je ook bent: probeer positief in het leven te staan. Je zult merken dat het op den duur helpt. Je gaat je steeds beter voelen. Eerlijk gezegd wist ik dit eigenlijk al, want daar ben ik inmiddels zelf oud genoeg voor geworden.